Seyhan Çatı®
Çatı Ustası İstanbul
(0535) 405 61 31
Whatsapp Hattı
ÇATI DÜZENLENMESİ
Dikdörtgen planlarda çatılar, genellikle beşik ya da kırma çatı olarak yapılır. Planın, birden fazla kare ve dikdörtgenlerden oluşmasıyla, birleşik kırma çatı yapma zorunluluğu doğar. Bu nedenle, mahyaların, plan üzerinde çizilerek belirlenmesi yani, plana çatı düzenlenmesi gerekir.
Bu iş iki yöntemle yapılabilir:
1. Planı dikdörtgenlere bölerek
2. Saçaklara paralel çizgiler çizerek
———————————
ÇATIYI MEYDANA GETİREN
TAŞIYICI SİSTEMLER
Çatı makasları, çatının esas taşıyıcı kısmını oluşturur. İki veya daha fazla sayıdaki çatı makaslarının bir sistem dahilinde aralıklı olarak
dizilmesi sistemin esasını oluşturur. Söz konusu makasların en basit olarak yapılanı oturtma çatı denen tipleridir. Oturtma çatı makaslarında dikmeler, bir yastık vasıtasıyla döşeme, duvar veya kiriş gibi mesnetlere oturur. İki veya daha fazla mesnede oturan, üzerine gelen yükleri kafes kiriş sisteminde askı, bırakma kirişi (gergi kirişi), payanda, yanlama gibi elemanlarla taşıyarak mesnetlere aktaran, makaslardan oluşan çatılara asma çatı denir.
——————————
1. Oturtma Çatı Sistemi
* Bu tür çatılar, taşıyıcı duvarlar veya kirişler ya da betonarme bir döşeme üzerine oturtulur. Çatının taşıyıcı duvar veya kirişler üzerine oturtulması durumunda mesnet açıklığının en çok 4,00 m olması gerekir.
* Mahyaya en yakin aşık ile mahya arasındaki uzaklık 2,00 m’ den fazla değilse, mahya asığı konulmayabilir. Bu takdirde karşılıklı gelen iki mertek mahyada, zıvana geçirme ile birleştirilir.
* Duvar kiriş ya da döşeme üzerine oturtulan yastık kirişi ya da kalas parçası altına
neme karşı ruberoid veya diğer pestil malzemelerden yalıtım gereci yerleştirilir.-
——————————
Oturtma çatı makasları tanzim edilen dikme sayısına göre isim alır. Çatılarda dikme sayısı, çatı tanzim edilecek açıklığa göre değişir.
Çatı Açıklığı 4 – 6 m Dikme Sayısı
———————
Sundurma Şeklinde Oturtma Çatı Makası
n Karşılıklı iki duvar üzerine oturtulan sundurma çatılarda
mesnet açıklığının 4,00 m’den, kapı üzerine yapılan
sundurma çatıların ise 2,50 m’den fazla olmaması
gerekir.
—————————
Askılı Çatı Sistemi
Askılı ahşap çatılarda kullanılan elemanlar, çekme ve basınç
yoluyla yükleri taşıyıcı sisteme aktarır. Çatıyı taşıyan dış ve
iç bölme duvarların eksenleri arasındaki açıklığın 4,00 m’yi
geçtiği durumlarda askılı çatı (asma çatı) uygulanır.
Asma çatının taşıyıcı elemanları çatı makası seklindedir.
Ancak burada, makası oluşturan elemanların esas
taşıyıcıları, bırakma kirişi (gergi kirişi), askı, yanlama ve
payandalardır.
Makas sistemi içerisinde, bırakma kirişi ve askılar genellikle
çekmeye, yanlama ve payandalar ise basınca çalışır.
————————————-
Asma çatılarda, taşıyıcı çubukların birleştiği yerlerde
(düğüm noktalarında) çubuk ekseninin, yanlamanın ve
duvar ekseninin bir noktada kesişmesi esastır.
Çubuklar, aldıkları çekme ya da basınç kuvvetlerini
birbirlerine, bu noktada aktarır.
Çatılarda bırakma kirişini yukarıya doğru çeken dik
elemanlara, askı denir.
Askılar bırakma kirişine zıvanalı geçme ile bağlanır.
——————————————–
Bir Askılı Çatı Makası
Bir askili makaslar (Sekil 7.26), mesnet açıklığı 4,00-6,00
m arasında olan binalarda yapılır.
Bir askılı çatı makası elemanlarından, bırakma ve yanlama
kirişleri ile yastık eksenleri aynı noktada kesiştirilmelidir.
Ayrıca birleşim açılarına göre hazırlanan lama demiri her
iki yüzeyden konularak blonlarla bağlanmalıdır.
Askının alt ucu lama demirine U şeklindeki lama demiri
ile bağlanır.
————————-
Bir Askılı Çatı Makası
*Bir askili makaslar (Sekil 7.26), mesnet açıklığı 4,00-6,00 m arasında olan binalarda yapılır.
* Bir askılı çatı makası elemanlarından, bırakma ve yanlama kirişleri ile yastık eksenleri aynı noktada kesiştirilmelidir.
* Ayrıca birleşim açılarına göre hazırlanan lama demiri her iki yüzeyden konularak blonlarla bağlanmalıdır.
*Askının alt ucu lama demirine U şeklindeki lama demiri ile bağlanır.
Bir Askılı Çatı Makası
İki Askılı Çatı Makası
Mesnet açıklığı 6,00-10.00 m arasında olan yerlerde bu çatılar yapılır. Bu
durumda, askılar arasının birbirine eşit alınması gerekir.
Üç Askılı ÇatıMakası
Makas uzunluğu 10,00-12,00 m arasında olan binalarda üç
askılı çatı makası yapılır. Genellikle beşik çatı seklinde
atölye, fabrika gibi yapılarda uygulanır.
Bu makaslarda, bırakma kirişi ve askılar çekmeye
çalıştırıldığından, çift yapılabilir.
Oturtma Çatı Özellikleri
İç bölme duvarları arasındaki mesafesi 4 m’ den az olan duvar mesnetleri üzerine veya betonarme (tabliye) döşemeler üzerine oturtulan, makassız çatı sistemlerine oturtma çatı denir.
Çatı yapımında önce taban elemanları (8/12, 10/10, 12/12 cm) betonarme döşeme üzerine oturtulur, sonra üzerine (10/10,12/12 cm) dikmeler plana uygun olarak yerleştirilir.
Dikme sayısına göre, bir, iki, üç veya dört dikmeli çatılar diye çeşitli adlar alırlar.
Duvar mesnetleri üzerine çatı döşemesi yapmadan da oturtma çatı yapılabilir.Askılı Çatıların Özellikleri Çatıyı taşıyan iç bölme
duvarları arasındaki açıklık 4 m’yi geçtiği hallerde veya iç mesnetsiz geniş açıklıklı binalarda çatı yükünü yalnız dış mesnetlere nakledecek tarzda tertip edilen çatılara askılı çatılar denir.
Makaslardan gelen yükler duvarlara aşıklar ile nakledilir. Makasta dikme görevi yapan elemana “Baba” veya “Askı” denir. Baba,
gergi kirişine özel şekillerle bağlanır.
Makaslarda bırakma kirişi yerine geçen elemana gergi kirişi denir. Baba ile Gergi kirişi arasındaki diyagonal elemanlara “Yanlama“ denir.
* Çatılar düz teras ve eğimli çatılar şeklinde uygulanır.
* Düz çatılara suyun akması için % 3’e kadar eğim verilir.
* Eğimli çatılarda çatı iskeletinin yapılmış olması ve üzerine kaplama malzemesinin yapılması söz konusudur.
* Eğim % 5’den az yapılamaz.
